Prawoznawstwo

Przedmiot stanowi swoisty wstęp dla edukacji prawniczej, który przez analizę zagadnień teorytycznych (popartych licznymi przykładami z praktyki) pozwoli zrozumieć podstawowe pojęcia i instytucje prawoznawstwa oraz szczegółowych nauk prawnych.

TEMATYKA PRZEDMIOTU (temat i zagadnienia poszczególnych zajęć):

Przyjmuje się że realizacja każdego ze wskazanych poniżej tematów zajmuje:

 na studiach stacjonarnych – 2 h dydaktyczne

 na studiach niestacjonarnych – 1 h dydaktyczna

(z koniecznością uzupełnienia wiedzy w ramach pracy własnej studenta)

Wykład

1. Język prawa

2. Norma prawna

3. Systemy prawa

4. Obowiązywanie prawa

5. Stosowanie prawa

6. Pojęcie wykładni

7. Wykładnia sensu stricto i sensu largo

8. Zasada ignorantia iurs nocet a wykładnia

9. Clara non sunt interpretanda

10. Rodzaje wykładni ze względu na podmiot i moc wiążącą

11. Dyrektywy wykładni

12. Dyrektywy preferencji

13. Wykładnia językowa

14. Wykładnia systemowa

15. Wykładnia funkcjonalna

16. Domniemania prawnicze

17. Wykładnia literalna, rozszerzająca, zawężająca

18. Wnioskowania prawnicze

19. Reguły kolizyjne

Ćwiczenia

1. Podstawowe koncepcje prawa

2. Wieloznaczność terminu prawo

3. Prawo jako przedmiot badań naukowych

4. Prawo a inne regulatory zachowań

5. Sprawiedliwość jako podstawowa wartość prawa

6. Prawo jako zjawisko polityczne

7. Funkcje prawa. Przestrzeganie prawa

8. Tworzenie prawa

9. Stosunki prawne

10. Odpowiedzialność prawna

EFEKTY KSZTAŁCENIA:

Student po zakończeniu kursu: ODNIESIENIE DO EFEKTÓW KIERUNKOWYCH:

w zakresie wiedzy:

W pogłębionym stopniu zna znaczenie oraz rolę prawa jako nauki.

W pogłębionym stopniu zna i rozumie podstawowe pojęcia i konstrukcje z zakresu prawoznawstwa.

W pogłębionym stopniu rozpoznaje zależności występujące w systemach prawnych, w tym przede wszystkim w systemie prawa polskiego oraz jest stanie dostrzec stałe relacje pomiędzy procesami tworzenia i stosowania prawa.

W pogłębionym stopniu posiada dogłębną wiedzę na temat wykładni prawa.

K_W01

K_W02

K_W04

K_W07

w zakresie umiejętności:

Potrafi rozpoznać wpływ norm prawnych na kształtowanie ładu społecznego.

Potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną przy wykładni prawa.

Potrafi rozwiązywać proste kazusy prawne.

Potrafi łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z innych dyscyplin

K_U01

K_U04

K_U05

K_U11

w zakresie kompetencji społecznych:

Jest gotowy do systematycznego pogłębiania i aktualizowania wiedzy prawniczej.

Jest gotowy do porozumiewania się z innymi osobami na tematy prawnie istotne i prezentuje postawy sprzyjające budowaniu większej świadomości prawnej w społeczeństwie.

Jest gotowy łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z zakresu innych dziedzin nauki.

K_K01

K_K02

K_K04

K_K07

FORMA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: METODY ZALICZENIA (metody i kryteria oceny)

metody kryteria oceny

Egzamin/ zaliczenie na ocenę

Egzamin pisemny w formie pytań otwartych Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego. Egzamin składa się z trzech pytań otwartych

Kolokwium pisemne w formie pytań otwartych Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego. Kolokwium składa się z dwóch pytań otwartych

praca domowa Przygotowanie się z poprzednich zajęć i przygotowanie materiału na następne zajęcia Praca domowa oceniana w ramach aktywności na zajęciach

aktywność na zajęciach Odpowiedź na pytanie, udział w dyskusji, rozwiązywanie zleconych kazusów Chętni lub wylosowani studenci pytani są na początku zajęć z materiału już przerobionego. W czasie zajęć aktywność studentów może polegać na: odpowiedzi na bieżące pytania, zadawaniu własnych pytań, rozwiązywaniu zleconych zadań. Aktywność studentów oceniana jest w formie plusów.

obecność na zajęciach Nieobowiązkowa obecność na wykładach. Obowiązkowa obecność na ćwiczeniach Ocenie podlega stosunek obecności na ćwiczeniach do nieobecności (z zachowaniem przewidzianych limitów)

inne: - -

METODY WERYFIKACJI OSIĄGNIĘCIA PRZEZ STUDENTA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA:

w zakresie wiedzy Egzamin, kolokwium, aktywność na zajęciach

w zakresie umiejętności Egzamin, aktywność na zajęciach

w zakresie kompetencji społecznych Ocena obowiązkowości, zaangażowania, aktywności i samodzielności

LITERATURA OBOWIĄZKOWA I UZUPEŁNIAJĄCA

Obowiązkowa:

T. Chauvin,. T. Stawecki, P. Winczorek, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2016.

Uzupełniająca:

A. Bator [red.], Wprowadzenie do nauk prawnych. Leksykon tematyczny, Warszawa 2016.

TEMATY POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ Z PODZIAŁEM NA LICZBĘ GODZIN:

Przyjmuje się że realizacja każdego ze wskazanych poniżej tematów zajmuje:

 na studiach stacjonarnych – 2 h dydaktyczne

 na studiach niestacjonarnych – 1 h dydaktyczna

(z koniecznością uzupełnienia wiedzy w ramach pracy własnej studenta)

Wykłady:

1. Język prawa

2. Norma prawna

3. Systemy prawa

4. Obowiązywanie prawa

5. Stosowanie prawa

6. Pojęcie wykładni

7. Wykładnia sensu stricto i sensu largo

8. Zasada ignorantia iurs nocet a wykładnia

9. Clara non sunt interpretanda

10. Rodzaje wykładni ze względu na podmiot i moc wiążącą

11. Dyrektywy wykładni

12. Dyrektywy preferencji

13. Wykładnia językowa

14. Wykładnia systemowa

15. Wykładnia funkcjonalna

16. Domniemania prawnicze

17. Wykładnia literalna, rozszerzająca, zawężająca

18. Wnioskowania prawnicze

19. Reguły kolizyjne

Ćwiczenia:

1. Podstawowe koncepcje prawa

2. Wieloznaczność terminu prawo

3. Prawo jako przedmiot badań naukowych

4. Prawo a inne regulatory zachowań

5. Sprawiedliwość jako podstawowa wartość prawa

6. Prawo jako zjawisko polityczne

7. Funkcje prawa. Przestrzeganie prawa

8. Tworzenie prawa

9. Stosunki prawne

10. Odpowiedzialność prawna

EFEKTY UCZENIA SIĘ (przedmiotowe):

Student po zakończeniu kursu: ODNIESIENIE DO EFEKTÓW KIERUNKOWYCH:

w zakresie wiedzy: zna i rozumie

W pogłębionym stopniu zna znaczenie oraz rolę prawa jako nauki.

W pogłębionym stopniu zna i rozumie podstawowe pojęcia i konstrukcje z zakresu prawoznawstwa.

W pogłębionym stopniu rozpoznaje zależności występujące w systemach prawnych, w tym przede wszystkim w systemie prawa polskiego oraz jest stanie dostrzec stałe relacje pomiędzy procesami tworzenia i stosowania prawa.

P_W01

P_W02

P_W04

w zakresie umiejętności: potrafi

Potrafi rozpoznać wpływ norm prawnych na kształtowanie ładu społecznego.

Potrafi rozwiązywać proste kazusy prawne.

Potrafi łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z innych dyscyplin.

P_U01

P_U05

P_U11

w zakresie kompetencji społecznych: jest gotów do

Jest gotowy do systematycznego pogłębiania i aktualizowania wiedzy prawniczej.

Jest gotowy do porozumiewania się z innymi osobami na tematy prawnie istotne i prezentuje postawy sprzyjające budowaniu większej świadomości prawnej w społeczeństwie.

Jest gotowy łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z zakresu innych dziedzin nauki.

P_K01

P_K02

P_K04

P_K07

FORMA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: METODY ZALICZENIA (metody i kryteria oceny)

metody kryteria oceny

Egzamin/ zaliczenie na ocenę

egzamin Egzamin pisemny w formie pytań otwartych

Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego. Egzamin składa się z trzech pytań otwartych

kolokwium Kolokwium pisemne w formie pytań otwartych

Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego. Kolokwium składa się z dwóch pytań otwartych

praca domowa Przygotowanie się z poprzednich zajęć i przygotowanie materiału na następne zajęcia

Praca domowa oceniana w ramach aktywności na zajęciach

aktywność na zajęciach Odpowiedź na pytanie, udział w dyskusji, rozwiązywanie zleconych kazusów.

Chętni lub wylosowani studenci pytani są na początku zajęć z materiału już przerobionego. W czasie zajęć aktywność studentów może polegać na: odpowiedzi na bieżące pytania, zadawaniu własnych pytań, rozwiązywaniu zleconych zadań. Aktywność studentów oceniana jest w formie plusów.

obecność na zajęciach Nieobowiązkowa obecność na wykładach. Obowiązkowa obecność na ćwiczeniach.

Ocenie podlega stosunek obecności na ćwiczeniach do nieobecności (z zachowaniem przewidzianych limitów)

inne: jakie? -

METODY WERYFIKACJI OSIĄGNIĘCIA PRZEZ STUDENTA EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

w zakresie wiedzy Egzamin, kolokwium, aktywność na zajęciach

w zakresie umiejętności Egzamin, aktywność na zajęciach

w zakresie kompetencji społecznych Ocena obowiązkowości, zaangażowania, aktywności i samodzielności

LITERATURA OBOWIĄZKOWA I UZUPEŁNIAJĄCA:

Obowiązkowa:

T. Chauvin,. T. Stawecki, P. Winczorek, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2019.

Uzupełniająca:

A. Bator [red.], Wprowadzenie do nauk prawnych. Leksykon tematyczny, Warszawa 2016.

TEMATY POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ Z PODZIAŁEM NA LICZBĘ GODZIN:

Przyjmuje się że realizacja każdego ze wskazanych poniżej tematów zajmuje:

 na studiach stacjonarnych – 2 h dydaktyczne

 na studiach niestacjonarnych – 1 h dydaktyczna

(z koniecznością uzupełnienia wiedzy w ramach pracy własnej studenta)

Wykłady:

1. Język prawa

2. Norma prawna

3. Systemy prawa

4. Obowiązywanie prawa

5. Stosowanie prawa

6. Pojęcie wykładni

7. Wykładnia sensu stricto i sensu largo

8. Zasada ignorantia iurs nocet a wykładnia

9. Clara non sunt interpretanda

10. Rodzaje wykładni ze względu na podmiot i moc wiążącą

11. Dyrektywy wykładni

12. Dyrektywy preferencji

13. Wykładnia językowa

14. Wykładnia systemowa

15. Wykładnia funkcjonalna

16. Domniemania prawnicze

17. Wykładnia literalna, rozszerzająca, zawężająca

18. Wnioskowania prawnicze

19. Reguły kolizyjne

Ćwiczenia:

1. Podstawowe koncepcje prawa

2. Wieloznaczność terminu prawo

3. Prawo jako przedmiot badań naukowych

4. Prawo a inne regulatory zachowań

5. Sprawiedliwość jako podstawowa wartość prawa

6. Prawo jako zjawisko polityczne

7. Funkcje prawa. Przestrzeganie prawa

8. Tworzenie prawa

9. Stosunki prawne

10. Odpowiedzialność prawna

EFEKTY UCZENIA SIĘ (przedmiotowe):

Student po zakończeniu kursu: ODNIESIENIE DO EFEKTÓW KIERUNKOWYCH:

w zakresie wiedzy: zna i rozumie

W pogłębionym stopniu zna znaczenie oraz rolę prawa jako nauki.

W pogłębionym stopniu zna i rozumie podstawowe pojęcia i konstrukcje z zakresu prawoznawstwa.

W pogłębionym stopniu rozpoznaje zależności występujące w systemach prawnych, w tym przede wszystkim w systemie prawa polskiego oraz jest stanie dostrzec stałe relacje pomiędzy procesami tworzenia i stosowania prawa.

P_W01

P_W02

P_W04

w zakresie umiejętności: potrafi

Potrafi rozpoznać wpływ norm prawnych na kształtowanie ładu społecznego.

Potrafi rozwiązywać proste kazusy prawne.

Potrafi łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z innych dyscyplin.

P_U01

P_U05

P_U11

w zakresie kompetencji społecznych: jest gotów do

Jest gotowy do systematycznego pogłębiania i aktualizowania wiedzy prawniczej.

Jest gotowy do porozumiewania się z innymi osobami na tematy prawnie istotne i prezentuje postawy sprzyjające budowaniu większej świadomości prawnej w społeczeństwie.

Jest gotowy łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z zakresu innych dziedzin nauki.

P_K01

P_K02

P_K04

P_K07

FORMA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: METODY ZALICZENIA (metody i kryteria oceny)

metody kryteria oceny

Egzamin/ zaliczenie na ocenę

egzamin Egzamin pisemny w formie pytań otwartych

Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego. Egzamin składa się z trzech pytań otwartych

kolokwium Kolokwium pisemne w formie pytań otwartych

Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego. Kolokwium składa się z dwóch pytań otwartych

praca domowa Przygotowanie się z poprzednich zajęć i przygotowanie materiału na następne zajęcia

Praca domowa oceniana w ramach aktywności na zajęciach

aktywność na zajęciach Odpowiedź na pytanie, udział w dyskusji, rozwiązywanie zleconych kazusów.

Chętni lub wylosowani studenci pytani są na początku zajęć z materiału już przerobionego. W czasie zajęć aktywność studentów może polegać na: odpowiedzi na bieżące pytania, zadawaniu własnych pytań, rozwiązywaniu zleconych zadań. Aktywność studentów oceniana jest w formie plusów.

obecność na zajęciach Nieobowiązkowa obecność na wykładach. Obowiązkowa obecność na ćwiczeniach.

Ocenie podlega stosunek obecności na ćwiczeniach do nieobecności (z zachowaniem przewidzianych limitów)

inne: jakie? -

METODY WERYFIKACJI OSIĄGNIĘCIA PRZEZ STUDENTA EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

w zakresie wiedzy Egzamin, kolokwium, aktywność na zajęciach

w zakresie umiejętności Egzamin, aktywność na zajęciach

w zakresie kompetencji społecznych Ocena obowiązkowości, zaangażowania, aktywności i samodzielności

LITERATURA OBOWIĄZKOWA I UZUPEŁNIAJĄCA:

Obowiązkowa:

T. Chauvin,. T. Stawecki, P. Winczorek, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2019.

Uzupełniająca:

A. Bator [red.], Wprowadzenie do nauk prawnych. Leksykon tematyczny, Warszawa 2016.

TEMATY POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ Z PODZIAŁEM NA LICZBĘ GODZIN:

Wykłady:

STUDIA STACJONARNE

Wykład 1 – Wprowadzenie - 2 godziny

1. Wprowadzenie

2. Pojęcie prawoznawstwa

3. Pluralizm koncepcji prawa

Wykład 2 – Prawo jako tekst i systemowość jako cecha prawa - 2 godziny

1. Prawo jako tekst

2. Od tekstualizmu do tekstualizmu wyrafinowanego Marcina Matczaka

3. Systemowość prawa

Wykład 3 – Norma prawa i jej obowiązywanie - 2 godziny

1. Norma prawna i jej elementy

2. Obowiązywanie prawa w aspekcie temporalnym i terytorialnym

3. Rodzaje przepisów prawa

4. Język prawny a język prawniczy

Wykład 4 – Powstawanie prawa i akty normatywne - 2 godziny

1. Źródła i formy powstawania prawa

2. Stanowienie prawa

3. Akt normatywny i jego rodzaje

4. Budowa aktu normatywnego

Wykład 5 i 6 – Wykładnia prawa - 4 godziny

1. Pojęcie wykładni prawa

2. Koncepcje i rodzaje wykładni prawa

3. Dyrektywy wykładni I i II stopnia

4. Omówienie wyroku NSA

Wykład 7 – Wnioskowania prawnicze - 2 godziny

1. Wnioskowania prawnicze i jego rodzaje

2. Niekonkluzywność wnioskowań prawniczych

3. Zadania z wnioskowań

Wykład 8 – Wykładnia prawa: od teorii do praktyki - 2 godziny

1. Omówienie uchwały 7 sędziów SN z dnia 25.02.2016 r. na temat wykładni zwrotu „osoba pozostająca we wspólnym pożyciu” jako egzemplarycznej sprawy, w której zastosowano dyrektywy wykładni w „podręcznikowy” sposób

2. Podsumowanie tematyki wykładni i wnioskowań

Wykład 9 – Reguły kolizyjne i toposy - 2 godziny

1. Pojęcie kolizji przepisów prawa

2. Reguły kolizyjne I i II stopnia

3. Kazusy (zastaw rejestrowy oraz kazus Hanny Zdanowskiej)

4. Toposy

Wykład 10 – Podmioty prawa, sytuacje prawne i stosunek prawny - 2 godziny

1. Podmioty prawa, zdolność prawna i zdolność do czynności prawnej

2. Sytuacje prawne

3. Stosunek prawny

Wykład 11 – O związkach prawa z moralnością - 2 godziny

1. Zagadnienie związków prawa z moralnością

2. Koncepcje prawno-naturalne

3. Ewolucja pozytywizmu prawniczego: od pozytywizmu pierwotnego do pozytywizmu dojrzałego

4. Formuła Radbrucha i przykłady jej użycia

5. Teza o rozdziale

6. Integralna teoria prawa Dworkina

Wykład 12 – Omówienie kolokwium - 2 godziny

1. Omówienie kolokwium

Wykład 13 – Jak uczyć się prawa w czasach kryzysu praworządności - 2 godziny

1. Kryzys praworządności jako pojęcie analityczne

2. Pluralizm koncepcji praworządności

3. Praworządność jako pożądana wartość systemu prawno-społecznego

4. Praktyczne uwagi na temat tego, jak uczyć się prawa w czasach kryzysu praworządności

Wykład 14 – Litygacja strategiczna jako działanie na granicy prawa i polityki - 2 godziny

1. Pojęcie litygacji strategicznej

2. Litygacja strategiczna jako działanie na granicy prawa i polityki

Wykład 15 – podsumowanie zajęć - 2 godziny

1. Podsumowanie wykładu

STUDIA NIESTACJONARNE

Wykład 1 – Wprowadzenie: Prawo jako tekst i systemowość jako cecha prawa - 2 godziny

1. Wprowadzenie

2. Pojęcie prawoznawstwa

3. Pluralizm koncepcji prawa

4. Prawo jako tekst

5. Od tekstualizmu do tekstualizmu wyrafinowanego Marcina Matczaka

6. Systemowość prawa

Wykład 2 – Norma prawa i jej obowiązywanie - 2 godziny

1. Norma prawna i jej elementy

2. Obowiązywanie prawa w aspekcie temporalnym i terytorialnym

3. Rodzaje przepisów prawa

4. Język prawny a język prawniczy

Wykład 3 – Wykładnia prawa i wnioskowania prawnicze - 2 godziny

1. Pojęcie wykładni prawa

2. Koncepcje i rodzaje wykładni prawa

3. Dyrektywy wykładni I i II stopnia

4. Omówienie wyroku NSA

5. Wnioskowania prawnicze i jego rodzaje

6. Niekonkluzywność wnioskowań prawniczych

7. Zadania z wnioskowań

Wykład 4 – Wykładnia prawa: od teorii do praktyki - 2 godziny

1. Omówienie uchwały 7 sędziów SN z dnia 25.02.2016 r. na temat wykładni zwrotu „osoba pozostająca we wspólnym pożyciu” jako egzemplarycznej sprawy, w której zastosowano dyrektywy wykładni w „podręcznikowy” sposób

2. Podsumowanie tematyki wykładni i wnioskowań

Wykład 5 – Reguły kolizyjne i toposy - 2 godziny

1. Pojęcie kolizji przepisów prawa

2. Reguły kolizyjne I i II stopnia

3. Kazusy (zastaw rejestrowy oraz kazus Hanny Zdanowskiej)

4. Toposy

Wykład 6 – Podmioty prawa, sytuacje prawne, stosunek prawny - 2 godziny

1. Podmioty prawa, zdolność prawna i zdolność do czynności prawnej

2. Sytuacje prawne

3. Stosunek prawny

Wykład 7 – O związkach prawa z moralnością - 2 godziny

1. Zagadnienie związków prawa z moralnością

2. Koncepcje prawno-naturalne

3. Ewolucja pozytywizmu prawniczego: od pozytywizmu pierwotnego do pozytywizmu dojrzałego

4. Formuła Radbrucha i przykłady jej użycia

5. Teza o rozdziale

6. Integralna teoria prawa Dworkina

Wykład 8 – Omówienie kolokwium i podsumowanie zajęć - 2 godziny

1. Omówienie kolokwium

2. Podsumowanie przedmiotu

Ćwiczenia:

STUDIA STACJONARNE

Ćwiczenia 1 – Zagadnienia wstępne - 2 godziny

1. Omówienie sylabusa

2. Pojęcie normy prawnej

3. Norma a przepis

4. Obowiązywanie prawa w aspekcie czasowym

5. Rodzaje przepisów prawnych

Ćwiczenia 2 – Język prawny i definicje (debata) – 2 godziny

1. Język prawny

2. Nieostrość jako nieodłączna cecha języka prawnego

3. Definicja w prawie i definicje legalne

4. Debata (pojęcie „wspólnego pożycia”

Ćwiczenia 3 – System prawa i rodzaje aktów normatywnych – 2 godziny

1. Budowa aktów normatywnych

2. Zupełność i spójność jako cechy systemu prawa

3. Problem luk w prawie

4. Niezgodność norm

Ćwiczenia 4 – Wykładnia przepisów i wnioskowania prawnicze – 2 godziny

1. Wykładnia przepisów prawnych

2. Wnioskowania prawnicze

Ćwiczenia 5 – Reguły kolizyjne i toposy – 2 godziny

1. Reguły kolizyjne

2. Toposy

Ćwiczenia 6 – Kolokwium – 2 godziny

Ćwiczenia 7 – Poprawa kolokwium i debata – 2 godziny

1. Debata (dylemat Heinza)

Ćwiczenia 8 – Wystawianie ocen – 1 godzina

STUDIA NIESTACJONARNE

Ćwiczenia 1 – Zagadnienia wstępne - 2 godziny

1. Omówienie sylabusa

2. Pojęcie normy prawnej

3. Norma a przepis

4. Obowiązywanie prawa w aspekcie czasowym

5. Rodzaje przepisów prawnych

Ćwiczenia 2 – System prawa i rodzaje aktów normatywnych – 2 godziny

1. Budowa aktów normatywnych

2. Zupełność i spójność jako cechy systemu prawa

3. Problem luk w prawie

4. Niezgodność norm

Ćwiczenia 3 – Wykładnia przepisów i wnioskowania prawnicze – 2 godziny

1. Wykładnia przepisów prawnych

2. Wnioskowania prawnicze

Ćwiczenia 4 – Kolokwium – 2 godziny

EFEKTY UCZENIA SIĘ (przedmiotowe):

Student po zakończeniu kursu: ODNIESIENIE DO EFEKTÓW KIERUNKOWYCH:

w zakresie wiedzy: zna i rozumie

W pogłębionym stopniu zna znaczenie oraz rolę prawa jako nauki.

W pogłębionym stopniu zna i rozumie podstawowe pojęcia i konstrukcje z zakresu prawoznawstwa.

W pogłębionym stopniu rozpoznaje zależności występujące w systemach prawnych, w tym przede wszystkim w systemie prawa polskiego oraz jest stanie dostrzec stałe relacje pomiędzy procesami tworzenia i stosowania prawa.

P_W01

P_W02

P_W04

w zakresie umiejętności: potrafi

Potrafi rozpoznać wpływ norm prawnych na kształtowanie ładu społecznego.

Potrafi rozwiązywać proste kazusy prawne.

Potrafi łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z innych dyscyplin.

P_U01

P_U05

P_U11

w zakresie kompetencji społecznych: jest gotów do

Jest gotowy do systematycznego pogłębiania i aktualizowania wiedzy prawniczej.

Jest gotowy do porozumiewania się z innymi osobami na tematy prawnie istotne i prezentuje postawy sprzyjające budowaniu większej świadomości prawnej w społeczeństwie.

Jest gotowy łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z zakresu innych dziedzin nauki.

P_K01

P_K02

P_K04

P_K07

FORMA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: METODY ZALICZENIA (metody i kryteria oceny)

Egzamin/ zaliczenie na ocenę

Egzamin pisemny w formie obszernego kazusu oraz kilku pytań otwartych.

Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego.

Kolokwium pisemne w formie kilku zadań.

Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego.

Krótka praca pisemna Dotyczy tylko studiów dziennych (brak takiej składowej oceny na studiach zaocznych). Po odbyciu zajęć w formie debaty (ćwiczenia nr 2) student ma przygotować krótką wypowiedź pisemną stanowiącą „reakcję na zajęcia” (brak z góry narzuconej tematyki).

Student otrzymuje ocenę w formie punktów, która składa się na ocenę końcową studenta.

aktywność na zajęciach Odpowiedź na pytanie, udział w debacie, rozwiązywanie przygotowanych zadań.

Chętni studenci odpowiadają na zadane pytania dotyczące przerabianego materiału w oparciu o zadane rozdziały podręcznika. Aktywność studentów oceniana jest w formie punktów, które składają się na ocenę końcową studenta z ćwiczeń.

obecność na zajęciach Nieobowiązkowa obecność na wykładach. Co do zasady obowiązkowa obecność na ćwiczeniach.

Za każdą obecność na merytorycznych ćwiczeniach student otrzymuje punkty, które składają się na ocenę końcową studenta z ćwiczeń.

METODY WERYFIKACJI OSIĄGNIĘCIA PRZEZ STUDENTA EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

w zakresie wiedzy Egzamin, kolokwium, aktywność na zajęciach

w zakresie umiejętności Egzamin, aktywność na zajęciach, krótka praca pisemna (dotyczy tylko studiów dziennych)

w zakresie kompetencji społecznych Ocena obowiązkowości, zaangażowania, aktywności i samodzielności

LITERATURA OBOWIĄZKOWA I UZUPEŁNIAJĄCA:

Obowiązkowa:

S. Wronkowska, Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005

Uzupełniająca:

J. Nowacki, Z. Tobor, Wstęp do prawoznawstwa, Wolters Kluwer, Warszawa 2020

TEMATY POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ Z PODZIAŁEM NA LICZBĘ GODZIN:

Wykłady:

STUDIA STACJONARNE

Wykład 1 – Wprowadzenie - 2 godziny

1. Wprowadzenie

2. Pojęcie prawoznawstwa

3. Pluralizm koncepcji prawa

Wykład 2 – Prawo jako tekst i systemowość jako cecha prawa - 2 godziny

1. Prawo jako tekst

2. Od tekstualizmu do tekstualizmu wyrafinowanego Marcina Matczaka

3. Systemowość prawa

Wykład 3 – Norma prawa i jej obowiązywanie - 2 godziny

1. Norma prawna i jej elementy

2. Obowiązywanie prawa w aspekcie temporalnym i terytorialnym

3. Rodzaje przepisów prawa

4. Język prawny a język prawniczy

Wykład 4 – Powstawanie prawa i akty normatywne - 2 godziny

1. Źródła i formy powstawania prawa

2. Stanowienie prawa

3. Akt normatywny i jego rodzaje

4. Budowa aktu normatywnego

Wykład 5 i 6 – Wykładnia prawa - 4 godziny

1. Pojęcie wykładni prawa

2. Koncepcje i rodzaje wykładni prawa

3. Dyrektywy wykładni I i II stopnia

4. Omówienie wyroku NSA

Wykład 7 – Wnioskowania prawnicze - 2 godziny

1. Wnioskowania prawnicze i jego rodzaje

2. Niekonkluzywność wnioskowań prawniczych

3. Zadania z wnioskowań

Wykład 8 – Wykładnia prawa: od teorii do praktyki - 2 godziny

1. Omówienie uchwały 7 sędziów SN z dnia 25.02.2016 r. na temat wykładni zwrotu „osoba pozostająca we wspólnym pożyciu” jako egzemplarycznej sprawy, w której zastosowano dyrektywy wykładni w „podręcznikowy” sposób

2. Podsumowanie tematyki wykładni i wnioskowań

Wykład 9 – Reguły kolizyjne i toposy - 2 godziny

1. Pojęcie kolizji przepisów prawa

2. Reguły kolizyjne I i II stopnia

3. Kazusy (zastaw rejestrowy oraz kazus Hanny Zdanowskiej)

4. Toposy

Wykład 10 – Podmioty prawa, sytuacje prawne i stosunek prawny - 2 godziny

1. Podmioty prawa, zdolność prawna i zdolność do czynności prawnej

2. Sytuacje prawne

3. Stosunek prawny

Wykład 11 – O związkach prawa z moralnością - 2 godziny

1. Zagadnienie związków prawa z moralnością

2. Koncepcje prawno-naturalne

3. Ewolucja pozytywizmu prawniczego: od pozytywizmu pierwotnego do pozytywizmu dojrzałego

4. Formuła Radbrucha i przykłady jej użycia

5. Teza o rozdziale

6. Integralna teoria prawa Dworkina

Wykład 12 – Omówienie kolokwium - 2 godziny

1. Omówienie kolokwium

Wykład 13 – Jak uczyć się prawa w czasach kryzysu praworządności - 2 godziny

1. Kryzys praworządności jako pojęcie analityczne

2. Pluralizm koncepcji praworządności

3. Praworządność jako pożądana wartość systemu prawno-społecznego

4. Praktyczne uwagi na temat tego, jak uczyć się prawa w czasach kryzysu praworządności

Wykład 14 – Litygacja strategiczna jako działanie na granicy prawa i polityki - 2 godziny

1. Pojęcie litygacji strategicznej

2. Litygacja strategiczna jako działanie na granicy prawa i polityki

Wykład 15 – podsumowanie zajęć - 2 godziny

1. Podsumowanie wykładu

STUDIA NIESTACJONARNE

Wykład 1 – Wprowadzenie: Prawo jako tekst i systemowość jako cecha prawa - 2 godziny

1. Wprowadzenie

2. Pojęcie prawoznawstwa

3. Pluralizm koncepcji prawa

4. Prawo jako tekst

5. Od tekstualizmu do tekstualizmu wyrafinowanego Marcina Matczaka

6. Systemowość prawa

Wykład 2 – Norma prawa i jej obowiązywanie - 2 godziny

1. Norma prawna i jej elementy

2. Obowiązywanie prawa w aspekcie temporalnym i terytorialnym

3. Rodzaje przepisów prawa

4. Język prawny a język prawniczy

Wykład 3 – Wykładnia prawa i wnioskowania prawnicze - 2 godziny

1. Pojęcie wykładni prawa

2. Koncepcje i rodzaje wykładni prawa

3. Dyrektywy wykładni I i II stopnia

4. Omówienie wyroku NSA

5. Wnioskowania prawnicze i jego rodzaje

6. Niekonkluzywność wnioskowań prawniczych

7. Zadania z wnioskowań

Wykład 4 – Wykładnia prawa: od teorii do praktyki - 2 godziny

1. Omówienie uchwały 7 sędziów SN z dnia 25.02.2016 r. na temat wykładni zwrotu „osoba pozostająca we wspólnym pożyciu” jako egzemplarycznej sprawy, w której zastosowano dyrektywy wykładni w „podręcznikowy” sposób

2. Podsumowanie tematyki wykładni i wnioskowań

Wykład 5 – Reguły kolizyjne i toposy - 2 godziny

1. Pojęcie kolizji przepisów prawa

2. Reguły kolizyjne I i II stopnia

3. Kazusy (zastaw rejestrowy oraz kazus Hanny Zdanowskiej)

4. Toposy

Wykład 6 – Podmioty prawa, sytuacje prawne, stosunek prawny - 2 godziny

1. Podmioty prawa, zdolność prawna i zdolność do czynności prawnej

2. Sytuacje prawne

3. Stosunek prawny

Wykład 7 – O związkach prawa z moralnością - 2 godziny

1. Zagadnienie związków prawa z moralnością

2. Koncepcje prawno-naturalne

3. Ewolucja pozytywizmu prawniczego: od pozytywizmu pierwotnego do pozytywizmu dojrzałego

4. Formuła Radbrucha i przykłady jej użycia

5. Teza o rozdziale

6. Integralna teoria prawa Dworkina

Wykład 8 – Omówienie kolokwium i podsumowanie zajęć - 2 godziny

1. Omówienie kolokwium

2. Podsumowanie przedmiotu

Ćwiczenia:

STUDIA STACJONARNE

Ćwiczenia 1 – Zagadnienia wstępne - 2 godziny

1. Omówienie sylabusa

2. Pojęcie normy prawnej

3. Norma a przepis

4. Obowiązywanie prawa w aspekcie czasowym

5. Rodzaje przepisów prawnych

Ćwiczenia 2 – Język prawny i definicje (debata) – 2 godziny

1. Język prawny

2. Nieostrość jako nieodłączna cecha języka prawnego

3. Definicja w prawie i definicje legalne

4. Debata (pojęcie „wspólnego pożycia”

Ćwiczenia 3 – System prawa i rodzaje aktów normatywnych – 2 godziny

1. Budowa aktów normatywnych

2. Zupełność i spójność jako cechy systemu prawa

3. Problem luk w prawie

4. Niezgodność norm

Ćwiczenia 4 – Wykładnia przepisów i wnioskowania prawnicze – 2 godziny

1. Wykładnia przepisów prawnych

2. Wnioskowania prawnicze

Ćwiczenia 5 – Reguły kolizyjne i toposy – 2 godziny

1. Reguły kolizyjne

2. Toposy

Ćwiczenia 6 – Kolokwium – 2 godziny

Ćwiczenia 7 – Poprawa kolokwium i debata – 2 godziny

1. Debata (dylemat Heinza)

Ćwiczenia 8 – Wystawianie ocen – 1 godzina

STUDIA NIESTACJONARNE

Ćwiczenia 1 – Zagadnienia wstępne - 2 godziny

1. Omówienie sylabusa

2. Pojęcie normy prawnej

3. Norma a przepis

4. Obowiązywanie prawa w aspekcie czasowym

5. Rodzaje przepisów prawnych

Ćwiczenia 2 – System prawa i rodzaje aktów normatywnych – 2 godziny

1. Budowa aktów normatywnych

2. Zupełność i spójność jako cechy systemu prawa

3. Problem luk w prawie

4. Niezgodność norm

Ćwiczenia 3 – Wykładnia przepisów i wnioskowania prawnicze – 2 godziny

1. Wykładnia przepisów prawnych

2. Wnioskowania prawnicze

Ćwiczenia 4 – Kolokwium – 2 godziny

EFEKTY UCZENIA SIĘ (przedmiotowe):

Student po zakończeniu kursu: ODNIESIENIE DO EFEKTÓW KIERUNKOWYCH:

w zakresie wiedzy: zna i rozumie

W pogłębionym stopniu zna znaczenie oraz rolę prawa jako nauki.

W pogłębionym stopniu zna i rozumie podstawowe pojęcia i konstrukcje z zakresu prawoznawstwa.

W pogłębionym stopniu rozpoznaje zależności występujące w systemach prawnych, w tym przede wszystkim w systemie prawa polskiego oraz jest stanie dostrzec stałe relacje pomiędzy procesami tworzenia i stosowania prawa.

P_W01

P_W02

P_W04

w zakresie umiejętności: potrafi

Potrafi rozpoznać wpływ norm prawnych na kształtowanie ładu społecznego.

Potrafi rozwiązywać proste kazusy prawne.

Potrafi łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z innych dyscyplin.

P_U01

P_U05

P_U11

w zakresie kompetencji społecznych: jest gotów do

Jest gotowy do systematycznego pogłębiania i aktualizowania wiedzy prawniczej.

Jest gotowy do porozumiewania się z innymi osobami na tematy prawnie istotne i prezentuje postawy sprzyjające budowaniu większej świadomości prawnej w społeczeństwie.

Jest gotowy łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z zakresu innych dziedzin nauki.

P_K01

P_K02

P_K04

P_K07

FORMA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: METODY ZALICZENIA (metody i kryteria oceny)

metody kryteria oceny

Egzamin/ zaliczenie na ocenę

Egzamin Egzamin pisemny w formie obszernego kazusu oraz kilku pytań otwartych.

Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego.

Kolokwium Kolokwium pisemne w formie kilku zadań.

Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego.

Krótka praca pisemna Dotyczy tylko studiów dziennych (brak takiej składowej oceny na studiach zaocznych). Po odbyciu zajęć w formie debaty (ćwiczenia nr 2) student ma przygotować krótką wypowiedź pisemną stanowiącą „reakcję na zajęcia” (brak z góry narzuconej tematyki).

Student otrzymuje ocenę w formie punktów, która składa się na ocenę końcową studenta.

aktywność na zajęciach Odpowiedź na pytanie, udział w debacie, rozwiązywanie przygotowanych zadań.

Chętni studenci odpowiadają na zadane pytania dotyczące przerabianego materiału w oparciu o zadane rozdziały podręcznika. Aktywność studentów oceniana jest w formie punktów, które składają się na ocenę końcową studenta z ćwiczeń.

obecność na zajęciach Nieobowiązkowa obecność na wykładach. Co do zasady obowiązkowa obecność na ćwiczeniach.

Za każdą obecność na merytorycznych ćwiczeniach student otrzymuje punkty, które składają się na ocenę końcową studenta z ćwiczeń.

inne: jakie? -

METODY WERYFIKACJI OSIĄGNIĘCIA PRZEZ STUDENTA EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

w zakresie wiedzy Egzamin, kolokwium, aktywność na zajęciach

w zakresie umiejętności Egzamin, aktywność na zajęciach, krótka praca pisemna (dotyczy tylko studiów dziennych)

w zakresie kompetencji społecznych Ocena obowiązkowości, zaangażowania, aktywności i samodzielności

LITERATURA OBOWIĄZKOWA I UZUPEŁNIAJĄCA:

Obowiązkowa:

S. Wronkowska, Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005

Uzupełniająca:

J. Nowacki, Z. Tobor, Wstęp do prawoznawstwa, Wolters Kluwer, Warszawa 2020

TEMATY POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ Z PODZIAŁEM NA LICZBĘ GODZIN:

Wykłady:

STUDIA NIESTACJONARNE

Wykład 1 – Wprowadzenie: Prawo jako tekst i systemowość jako cecha prawa - 2 godziny

1. Wprowadzenie

2. Pojęcie prawoznawstwa

3. Pluralizm koncepcji prawa

4. Prawo jako tekst

5. Od tekstualizmu do tekstualizmu wyrafinowanego Marcina Matczaka

6. Systemowość prawa

Wykład 2 – Norma prawa i jej obowiązywanie - 2 godziny

1. Norma prawna i jej elementy

2. Obowiązywanie prawa w aspekcie temporalnym i terytorialnym

3. Rodzaje przepisów prawa

4. Język prawny a język prawniczy

Wykład 3 – Wykładnia prawa i wnioskowania prawnicze - 2 godziny

1. Pojęcie wykładni prawa

2. Koncepcje i rodzaje wykładni prawa

3. Dyrektywy wykładni I i II stopnia

4. Omówienie wyroku NSA

5. Wnioskowania prawnicze i jego rodzaje

6. Niekonkluzywność wnioskowań prawniczych

7. Zadania z wnioskowań

Wykład 4 – Wykładnia prawa: od teorii do praktyki - 2 godziny

1. Omówienie uchwały 7 sędziów SN z dnia 25.02.2016 r. na temat wykładni zwrotu „osoba pozostająca we wspólnym pożyciu” jako egzemplarycznej sprawy, w której zastosowano dyrektywy wykładni w „podręcznikowy” sposób

2. Podsumowanie tematyki wykładni i wnioskowań

Wykład 5 – Reguły kolizyjne i toposy - 2 godziny

1. Pojęcie kolizji przepisów prawa

2. Reguły kolizyjne I i II stopnia

3. Kazusy (zastaw rejestrowy oraz kazus Hanny Zdanowskiej)

4. Toposy

Wykład 6 – Podmioty prawa, sytuacje prawne, stosunek prawny - 2 godziny

1. Podmioty prawa, zdolność prawna i zdolność do czynności prawnej

2. Sytuacje prawne

3. Stosunek prawny

Wykład 7 – O związkach prawa z moralnością - 2 godziny

1. Zagadnienie związków prawa z moralnością

2. Koncepcje prawno-naturalne

3. Ewolucja pozytywizmu prawniczego: od pozytywizmu pierwotnego do pozytywizmu dojrzałego

4. Formuła Radbrucha i przykłady jej użycia

5. Teza o rozdziale

6. Integralna teoria prawa Dworkina

Wykład 8 – Omówienie kolokwium i podsumowanie zajęć - 2 godziny

1. Omówienie kolokwium

2. Podsumowanie przedmiotu

Ćwiczenia:

STUDIA NIESTACJONARNE

Ćwiczenia 1 – Zagadnienia wstępne - 2 godziny

1. Omówienie sylabusa

2. Pojęcie normy prawnej

3. Norma a przepis

4. Obowiązywanie prawa w aspekcie czasowym

5. Rodzaje przepisów prawnych

Ćwiczenia 2 – System prawa i rodzaje aktów normatywnych – 2 godziny

1. Budowa aktów normatywnych

2. Zupełność i spójność jako cechy systemu prawa

3. Problem luk w prawie

4. Niezgodność norm

Ćwiczenia 3 – Wykładnia przepisów i wnioskowania prawnicze – 2 godziny

1. Wykładnia przepisów prawnych

2. Wnioskowania prawnicze

Ćwiczenia 4 – Kolokwium – 2 godziny

EFEKTY UCZENIA SIĘ (przedmiotowe):

Student po zakończeniu kursu:

w zakresie wiedzy: zna i rozumie

W pogłębionym stopniu zna znaczenie oraz rolę prawa jako nauki.

W pogłębionym stopniu zna i rozumie podstawowe pojęcia i konstrukcje z zakresu prawoznawstwa.

W pogłębionym stopniu rozpoznaje zależności występujące w systemach prawnych, w tym przede wszystkim w systemie prawa polskiego oraz jest stanie dostrzec stałe relacje pomiędzy procesami tworzenia i stosowania prawa.

P_W01

P_W02

P_W04

w zakresie umiejętności: potrafi

Potrafi rozpoznać wpływ norm prawnych na kształtowanie ładu społecznego.

Potrafi rozwiązywać proste kazusy prawne.

Potrafi łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z innych dyscyplin.

P_U01

P_U05

P_U11

w zakresie kompetencji społecznych: jest gotów do

Jest gotowy do systematycznego pogłębiania i aktualizowania wiedzy prawniczej.

Jest gotowy do porozumiewania się z innymi osobami na tematy prawnie istotne i prezentuje postawy sprzyjające budowaniu większej świadomości prawnej w społeczeństwie.

Jest gotowy łączyć wiedzę prawniczą z wiedzą z zakresu innych dziedzin nauki.

P_K01

P_K02

P_K04

P_K07

FORMA ZALICZENIA PRZEDMIOTU:

Egzamin pisemny w formie obszernego kazusu oraz kilku pytań otwartych.

Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego.

Kolokwium pisemne w formie kilku zadań.

Oceniana jest merytoryczna prawidłowość odpowiedzi na pytania, spójność tejże odpowiedzi, jej zwięzłość oraz stosowanie przez studentów języka prawniczego.

Krótka praca pisemna

Dotyczy tylko studiów dziennych (brak takiej składowej oceny na studiach zaocznych). Po odbyciu zajęć w formie debaty (ćwiczenia nr 2) student ma przygotować krótką wypowiedź pisemną stanowiącą „reakcję na zajęcia” (brak z góry narzuconej tematyki).

Student otrzymuje ocenę w formie punktów, która składa się na ocenę końcową studenta.

Aktywność na zajęciach

Odpowiedź na pytanie, udział w debacie, rozwiązywanie przygotowanych zadań.

Chętni studenci odpowiadają na zadane pytania dotyczące przerabianego materiału w oparciu o zadane rozdziały podręcznika. Aktywność studentów oceniana jest w formie punktów, które składają się na ocenę końcową studenta z ćwiczeń.

Za każdą obecność na merytorycznych ćwiczeniach student otrzymuje punkty, które składają się na ocenę końcową studenta z ćwiczeń.

METODY WERYFIKACJI OSIĄGNIĘCIA PRZEZ STUDENTA EFEKTÓW UCZENIA SIĘ:

w zakresie wiedzy Egzamin, kolokwium, aktywność na zajęciach

w zakresie umiejętności Egzamin, aktywność na zajęciach, krótka praca pisemna (dotyczy tylko studiów dziennych)

w zakresie kompetencji społecznych Ocena obowiązkowości, zaangażowania, aktywności i samodzielności

LITERATURA OBOWIĄZKOWA I UZUPEŁNIAJĄCA:

Obowiązkowa:

S. Wronkowska, Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005

Uzupełniająca:

J. Nowacki, Z. Tobor, Wstęp do prawoznawstwa, Wolters Kluwer, Warszawa 2020